Οι πρόσφατες εξεγέρσεις στην Αίγυπτο έρχονται να προστεθούν ως ένα ακόμη επεισόδιο στην μακρά σειρά αναταραχών που παρατηρούνται το τελευταίο χρονικό διάστημα ανά το παγκόσμιο. Επισήμως ανακοινώθηκε εν μέσω πανηγυρισμών ότι ο κύκλος της εξέγερσης έχει κλείσει, με το ανώτατο επιτελείο στρατού να διατάζει την εκκένωση της πλατείας από τους εναπομείναντες διαδηλωτές και να διαβεβαιώνει ότι η εξουσία θα περάσει στα χέρια των πολιτικών.
Η παρούσα ανάλυση επιθυμεί να αποφύγει την καθόλα προβλεπόμενη συζήτηση περί επιτυχίας ή αποτυχίας της εξέγερσης και ανίχνευσης των πολιτικο-κοινωνικο-οικονoμικών δεδομένων που οδήγησαν σε αυτή, θεωρώντας ότι έτσι μετατίθεται το ενδιαφέρον προς μια διηγηματικού τύπου λησμόνηση γεγονότων που ανήκουν οριστικά πλέον στην ιστορική μνήμη. Αντί αυτού προτείνει την εξέταση των συγκεκριμένων στρατηγικών κινήσεων και πρακτικών που ακολούθησε το αιγυπτιακό κράτος για να καταστείλει την αντίσταση των εξεγερμένων και να διασφαλίσει το μονοπώλιο του στην εξουσία. Από την αντίθετη σκοπιά, αυτή των εξεγερμένων, θα γίνει μια προσπάθεια αποκρυπτογράφησης των πολεμικών πρακτικών που ακολούθησε το αιγυπτιακό κίνημα ακριβώς για να καταδειχτεί η σημαντικότητα αυτού του συμβάντος και οι προοπτικές που αυτό ανοίγει για τη συνέχιση και εξέλιξη του αγώνα. Γιατί μόνο μέσω μιας στρατηγικής ανασκόπησης της ιστορίας, μιας ενδελεχούς εξέτασης των κοινωνικών συγκρούσεων που λαμβάνουν χώρα στο εδώ και τώρα, θα είμαστε σε θέση να καταλάβουμε την βαρύτητα ενός εξεγερσιακού συμβάντος «… όπου οι αντίπαλοι έρχονται αντιμέτωποι ενώπιος ενωπίω, όπου ο ένας κερδίζει και ο άλλος χάνει με την έννοια του επεισοδίου.»
Η μεθόδευση μιας ανάλυσης στρατηγικού τύπου, που θα είναι ικανή να εξηγήσει τα ποικίλα φαινόμενα κοινωνικών συγκρούσεων και ταραχών, είναι μια από τις προτεραιότητες που θέτει αυτό το κείμενο, θέλοντας έτσι να συνεισφέρει με τον δικό του τρόπο στον ευρύτερο διάλογο που διεξάγεται και αφορά την χάραξη στρατηγικής από πλευράς αντικαπιταλιστικού κινήματος. Σε σχέση με τις κλασικές μαρξιστικές προσεγγίσεις περί στρατηγικής και πρακτικής οργάνωσης της εργατικής τάξης (Λένιν, Λούξεμπουργκ, Τρότσκι), η παρούσα εργασία αποπειράται να εμπλουτίσει το «θεωρητικό οπλοστάσιο» της Αριστεράς φέρνοντας στο προσκήνιο τη μετα-δομιστική σχολή σκέψης με κύριους εκπροσώπους της τους Φουκώ και Ντελέζ. Θεωρείται ως εκ τούτου δυνατόν, ότι ακολουθώντας αυτή την οδό, θα είμαστε σε θέση να επαναπροσδιορίσουμε τους όρους της κοινωνικής σύγκρουσης διαφεύγοντας από τα στενά αναλυτικά πλαίσια που μας παρέχει μια κλασική θεωρία της πάλης των τάξεων.
Στην Αλεξάνδρεια και μπροστά από το κοινοβούλιο και τα πρωθυπουργικά γραφεία στο Κάιρο, αγανακτισμένοι πολίτες επιχειρούν να αυτοπυρποληθούν, ακολουθώντας κατ’ αντιστοιχίαν το παράδειγμα που σηματοδότησε την έκρηξη της εξέγερσης στην Τυνησία. Στις 25 Γενάρη, μέρα εθνικής γιορτής της αστυνομίας, το αιγυπτιακό κράτος ανακοινώνει ότι οι αυτοπυρπολήσεις είχαν καθαρά προσωπικά ελατήρια, εφαρμόζοντας έτσι μια καθ’ όλα γνωστή εξουσιαστική πρακτική που σκοπό έχει να προλάβει την έκρηξη της κοινωνικής οργής. «Η μέρα οργής» όπως βαφτίστηκε από τους εξεγερμένους, η Τρίτη 25 Γενάρη, συγκεντρώνει πρωτοφανή αριθμό κόσμου στους δρόμους που κατευθύνεται με εχθρικές διαθέσεις προς τα γραφεία του κυβερνώντος Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος, το Υπουργείο Εξωτερικών και το κτήριο της Εθνικής Τηλεόρασης. Το κάλεσμα για κάθοδο στους δρόμους γίνεται μέσω διαδυκτίου και κυρίως μέσω της ιστοσελίδας του ξυλοκοπημένου μέχρι θανάτου από την αστυνομία Khaled Said.
Αξίζει εδώ να δώσουμε σημασία στον ρόλο που διαδραμάτισε το διαδύκτιο ως μέσο συντονισμού και οργάνωσης των δράσεων που εξελίχθησαν. Η χρησιμοποίηση του διαδικτύου ως εργαλείου στα χέρια των εξεγερμένων δεν αποτελεί είδηση η κάτι τελοσπάντων καινούργιο. Ο ελληνικός Δεκέμβρης κατέδειξε πόσο δραστικά μπορεί να λειτουργήσει αυτό το μέσο στα χέρια των εξεγερμένων. Η χρησιμοποίηση του διαδυκτίου τότε ως διαύλου επικοινωνίας και συντονισμού κινήσεων μεταξύ ατόμων και ομάδων προσέδιδε στον αγώνα μια πρωτοφανή δυναμική, αποκαλύπτοντας την ανημποριά των κατασταλτικών μηχανισμών να παρέμβουν και να αποτρέψουν τον κίνδυνο. Ο συντονισμός μαθητών από λύκεια σε όλη την χώρα για να εξαπολύσουν επίθεση εναντίων σαράντα πέντε αστυνομικών τμημάτων σε όλη την Ελλάδα αποτελεί ως εκ τούτου ένα ενδεικτικό παράδειγμα.
Στην Αίγυπτο το καθεστώς Μουμπάρακ επιδιδόμενο σε ένα ρεσιτάλ απεγνωσμένων επικοινωνιακών πρακτικών διακόπτει την παροχή ίντερνετ καθώς και την αποστολή μηνυμάτων μέσω κινητών τηλεφώνων θεωρώντας πως έτσι θα εμποδίσει τους εξεγερμένους να αναλάβουν δράση. H επιλογή αυτή, στα πλαίσια της στρατηγικής μας ανάλυσης, εμφανώς προδίδει την δεινή θέση στην οποία περιήλθε το κράτος, όμως πέρα απ’ αυτό και κάτι άλλο: Φανερώνει την πραγματική ουσία του κράτους, που κάτω από οποιαδήποτε συνθήκη ενεργεί με γνώμονα τη διασφάλιση και διατήρηση της κυριαρχίας του, που παρ’ όλη τη διαρκή του τεχνολογική εξέλιξη σε όλες τις βαθμίδες ελέγχου επιτήρησης και καταστολής, εύκολα υποκύπτει, εν ώρα εκτάκτου ανάγκης, στη λογική της εξεύρεσης εύκολων και γρήγορων λύσεων που θα το βγάλουν απ’ το αδιέξοδο.
Τα «διαδυκτιακά» μέτρα αυτοπροστασίας και ασφάλειας που λήφθηκαν σε αυτή την περίπτωση από τους εξεγερμένους ούτως ώστε να μην περιέλθουν εις γνώσιν του καθεστώτος Μουμπάρακ τα σχέδιά τους , αποδεικνύουν για άλλη μια φορά ότι οι εξεγερμένοι βρίσκονται σε διαρκή επαγρύπνηση αντιτάσσοντας σχέδια και πρακτικές έναντι των προβλεπόμενων σχεδίων του κράτους. Αποδεικνύει ότι η αντίσταση προηγείται, είναι ένα βήμα μπροστά από την εξουσία. Η αντίσταση μηχανεύεται και συνεχώς εφευρίσκει τρόπους να υποσκάπτει το φαινομενικά «άβατο» της εξουσίας, το φαινομενικά απόρθητο μα πραγματιστικά ευάλωτο μηχανισμό ελέγχου και καταστολής.
H αξιοπρόσεκτη διαπίστωση του Ντελέζ ότι η αντίσταση έρχεται πρώτα, προηγείται της εξουσίας, αναδεικνύεται μέσα από την σχηματική αναπαράσταση μιας γραφικής παράστασης, ή όπως πιο άμεσα αποδίδεται από τον ίδιο, ενός διαγράμματος. Ας φανταστούμε σε πρώτο στάδιο ότι η εξουσία και η αντίσταση παρουσιάζονται στο εν προκειμένω παράδειγμα ως γραμμές που αναπαριστούν δύο διαφορετικές τάσεις εντός του διαγράμματος. Η γραμμή που αναπαριστά την εξουσία κινείται και λειτουργεί εντός του χώρου των συντεταγμένων, που αποτελεί πεδίο οριοθετημένο και ελεγχόμενο. Η γραμμή που αναπαριστά την αντίσταση είναι αυτή που διαφεύγει του συντεταγμένου χώρου του διαγράμματος. Η αντίσταση εμφανίζεται ως μια τάση που αποπειράται να διαρρήξει τα στενά όρια του διαγράμματος και να κινηθεί προς τα έξω, προς έναν μη ελεγχόμενο χώρο που προσφέρει πολλαπλές προοπτικές αντίστασης έναντι των εντός του διαγράμματος προκαθορισμένων στρατηγικών που προωθεί το κράτος. Έτσι, σχηματικά, η αντίσταση κερδίζει πάντα το προβάδισμα έναντι της εξουσίας, έρχεται πρώτα, γιατί λειτουργεί σε άμεση συνάρτηση με το απέξω από εκεί από όπου προκύπτει και το διάγραμμα. Σύμφωνα λοιπόν με το διάγραμμα, και κάπως μοιραία, η εξουσία έρχεται μετά γιατί πρώτα έρχονται πάντα οι μη-οριοθετημένες μορφές αντίστασης.
Σύμφωνα με το Ντελέζ:
«…[Η] αντίσταση έρχεται πρώτα (προηγείται) [της εξουσίας] στο μέτρο που οι σχέσεις εξουσίας λειτουργούν αποκλειστικά εντός του διαγράμματος, ενώ οι αντιστάσεις απαραιτήτως λειτουργούν σε άμεση συνάρτηση με το έξω από εκεί όπου προκύπτει και το διάγραμμα. Αυτό πάει να πει ότι ο κοινωνικός χώρος προσφέρει περισσότερες προοπτικές αντίστασης παρά στρατηγικές, και η σκέψη αυτού που είναι έξω είναι σκέψη αντίστασης. »
Αυτό φάνηκε τις μέρες της Αιγυπτιακής εξέγερσης όταν η εγχώρια αντίσταση εξαπλωνόταν με ραγδαίους ρυθμούς προς τα έξω μέσα από ποικίλες πρακτικές ηλεκτρονικής δικτύωσης και επικοινωνίας. Τόσο έντονους μάλιστα που ανάγκασε το καθεστώς Μουμπάρακ να επιστρατεύσει όλες τις «εντός πλαισίων» ή μάλλον πιο παραστατικά, όλες τις «εντός του διαγράμματος» στρατηγικές που χρειαζόταν έτσι ώστε να αποσοβηθεί ο κίνδυνος. Από την απαγόρευση κυκλοφορίας του κόσμου στους δρόμους μέχρι την παρακολούθηση ηλεκτρονικών συνομιλιών μέχρι και την διακοπή του ίντερνετ, ο όλος χειρισμός του συμβάντος έδειχνε ότι η εξουσία απλά ακολουθούσε αμήχανα τα χνάρια της αντίστασης χωρίς ποτέ να δείχνει ικανή να την προλάβει, έστω και αν αυτό εν τέλει επετεύχθη με την παρέμβαση του στρατού και την επιβολή μιας υποτυπώδους εκεχειρίας. Η πολύμορφη δράση που ανέπτυξε εκείνες τις μέρες η Αιγυπτιακή αντίσταση ήρθε να επιβεβαιώσει ότι η πιθανότητα για μια ριζοσπαστική αλλαγή, για μια ουσιαστική καταβαράθρωση του εξουσιαστικού μηχανισμού, είναι δυνατή γιατί η σκέψη του εξεγερμένου εφευρίσκει συνεχώς νέους τρόπους να αντιστέκεται και να δημιουργεί προοπτικές για αλλαγή.
Το καθεστώς Μουμπάρακ βλέποντας ότι η διακοπή του διαδυκτίου λειτουργούσε μάλλον αποσυνθετικά για το Αιγυπτιακό κράτος αφού ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός βυθίστηκε σε παράλυση, περιορίζεται αναπόφευκτα σε μία στρατηγική επιλεκτικής παρακολούθησης, με το facebook και το twitter να θεωρούνται ανασφαλή πεδία διασταύρωσης πληροφοριών για τους εξεγερμένους.
Ένα εγχειρίδιο που κυκλοφορεί εκείνες τις μέρες μεταξύ των εξεγερμένων με τίτλο «πώς να διαδηλώσετε έξυπνα», αμέσως προειδοποιεί πως οι πληροφορίες που εδώ παρέχονται μπορούν να διαδίδονται «ΜΟΝΟ μέσω mail, εκτύπωσης και φωτοτυπιών» καθώς όλα τα άλλα δημοφιλή μέσα διασταύρωσης πληροφοριών (facebook, twitter) παρακολουθούνται. Διαβάζοντας το κάποιος μπορεί να αντλήσει χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με το πώς να συμπεριφερθεί σε μια διαδήλωση, πώς να αμυνθεί και ποτέ να επιτεθεί, ανάλογα με την περίσταση. Το διαδίκτυο δηλαδή σε αυτή την περίπτωση λειτούργησε σαν «κανάλι» μετάδοσης τεχνογνωσίας και πρακτικών οργάνωσης μεταξύ των εξεγερμένων. Τους έδωσε την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με διεθνή επαναστατικά κινήματα και κινηματικές πρακτικές άμεσης δράσης, μια ιδιαίτερα χρήσιμη παρακαταθήκη για τους αγώνες του Αιγυπτιακού λαού, που έρχονται.
Στις 28 Γενάρη και ενώ οι συγκρούσεις μεταξύ εξεγερμένων και δυνάμεων ασφαλείας μαίνονται, φήμες φέρνουν τον Μουμπάρακ να υποβάλλει δημόσια την παραίτηση του ενώπιον του αιγυπτιακού λαού. Και ενώ η πλατεία Ταχρίρ κατακλύζεται από κόσμο έτοιμο να ακούσει τα χαρμόσυνα νέα της παραίτησης Μουμπάρακ, ο ίδιος με ανακοίνωση του δηλώνει ότι το καθεστώς του θα παραμείνει στην εξουσία. Εγγυάται την ομαλή μετάβαση των πολιτικών εξουσιών μέσω ταχύρυθμων μεταρρυθμίσεων και αλλαγών, και αποτίει με την σειρά του φόρο τιμής στους νεκρούς των ταραχών. Θα ήταν κάπως αφελές να υποθέσουμε πως η εξαγγελία των μελλοντικών πολιτικών πλάνων του καθεστώτος Μουμπάρακ δεν έγινε υπό το πρίσμα ενός προμελετημένου στρατηγικού σχεδιασμού. Ενός σχεδιασμού που στόχο θα είχε να ανακόψει άμεσα την πορεία της εξέγερσης αντιτάσσοντας στην θέση της κάτι άλλο, εν δυνάμει ικανό να αντιστρέψει τους όρους του παιχνιδιού. Στιγμές μετά το δημόσιο ανακοινωθέν Μουμπάρακ, πλήθος οπαδών του καθεστώτος εμφανίζεται στους δρόμους ωσάν από το πουθενά έτοιμο να αναμετρηθεί με τους εξεγερμένους για να αποκαταστήσει την τάξη και την νομιμότητα. Η πλατεία Ταχρίρ μετατρέπεται σε πεδίο μάχης, αυτή την φορά όχι μεταξύ εξεγερμένων και αστυνομικών δυνάμεων αλλά μεταξύ εξεγερμένων και αντι-εξεγερμένων (για τους τελευταίους διαδίδεται ότι ήταν στελέχη των μυστικών υπηρεσιών του Μουμπάρακ σε εντεταλμένη υπηρεσία) με το στρατό να αναλαμβάνει καθήκοντα μεσάζοντα μεταξύ των δύο μετώπων.
Αυτό που κρατάμε σ’ αυτή την φάση είναι η κίνηση αντιπερισπασμού που γίνεται από πλευράς Μουμπάρακ που στόχο έχει να δώσει την εικόνα ότι η εξέγερση έχει σκορπίσει χάος και διχόνοια μεταξύ των Αιγυπτίων. Ότι στην πραγματικότητα η εξέγερση δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας εμφύλιος πόλεμος που αν δεν λήξει εδώ και τώρα θα έχει όλες εκείνες τις τραγικές συνέπειες που έχει ένα τέτοιο συμβάν, και πως την ευθύνη γι’ αυτό θα την φέρουν βαρέως αυτοί που πρώτοι ξεσηκώθηκαν. Οι εξεγερμένοι.
Η κίνηση του Μουμπάρακ να παρουσιάσει όλα τα στάδια τα οποία διήλθε η εξέγερση, ως στιγμές που συνθέτουν το ένα και το αυτό καταστροφικό σκηνικό του εμφυλίου πολέμου, εδράζεται στην πεποίθηση ότι το κράτος έχει και διατηρεί το μονοπώλιο στην άσκηση όλων των συνταγματικά κατοχυρωμένων μορφών βίας, και ότι οποιαδήποτε μορφή βίας δεν ασκείται ή έστω δεν ελέγχεται από αυτό είναι κατακριτέα. Έτσι εύκολα μπορεί η εξέγερση να παίρνει τη σημασία της κοινωνικής δυσλειτουργίας ή ακόμα και του εμφυλίου πολέμου, συμβάντα τα οποία κατά κρατική ομολογία σπέρνουν βία και διχόνοια. Και εφόσον η βία οφείλει να καταδικάζεται από όπου και αν προέρχεται, όπως αρέσκονται να μας υπενθυμίζουν οι πάσης φύσεως δημοκράτες «εταίροι» μας, ο Μουμπάρακ και το καθεστώς του θα παρουσιάζονταν ως οι σωτήρες ενός λαού επιφορτισμένοι με το ηθικό καθήκον να φέρουν τους αντιπάλους σε συμφιλίωση, αφήνοντας μια για πάντα στο παρελθόν τις μεταξύ τους διαφορές. Βέβαια η στρατηγική αυτή φαντάζει ως η ιδανική για να εξασφαλίσει στον Μουμπάρακ την εξουσία ενδεχομένως για άλλα τριάντα χρόνια και στους εξεγερμένους μια κάποια μορφή αμνηστίας, μια δήλωση μετάνοιας που θα μεταφραζόταν, με όρους πολέμου, σε συνθηκολόγηση και άνευ όρων παραίτησή τους από τον αγώνα.
Η κοινή γνώμη τότε θα μιλούσε για ακόμη μια θρυλική νίκη του πολιτικού κατεστημένου επί των ανεγκέφαλων, αντιδραστικών, αιμοβόρων, απολίτιστων, ή ό,τι είθε προκύψει, εξεγερμένων. Με Βεμπεριανούς όρους θα μιλούσαμε για την νίκη της νόμιμης εξουσίας που επιβεβαιώνει τη χαρισματική μορφή του ηγέτη Μουμπάρακ που κατόρθωσε, στη βάση σωστών χειρισμών, να βγάλει την χώρα από την κρίση και να αποκαταστήσει την τάξη και τη νομιμότητα.
Η στρατηγική αυτή ανάλυση καταπιάστηκε μόνο με μερικά ενδεικτικά στιγμιότυπα από την αιγυπτιακή εξέγερση. Υπάρχουν και πολλά άλλα που χρίζουν περαιτέρω διερεύνησης όπως για παράδειγμα ποιο ρόλο διαδραμάτισε ο στρατός στο όλο παιχνίδι, ποιοι ήταν οι δικοί του στρατηγικοί στόχοι και αν αυτοί επιτεύχθηκαν. Ή ποιος ήταν ο ρόλος της αντιπολίτευσης στο όλο παιχνίδι και αν επιχείρησε μέσω συγκεκριμένων στρατηγικών κινήσεων να επωφεληθεί πολιτικά από αυτή την εξέγερση.
Και κάτι τελευταίο το οποίο αξίζει εδώ να λεχθεί. Σύμφωνα με τον Αγκάμπεν:
«βεβηλώνω = αποδίδω εκ νέου στην κοινοχρηστία ό,τι είχε διαχωριστεί στη σφαίρα του ιερού».
Η αιγυπτιακή εξέγερση ακριβώς αποτέλεσε ένα συμβάν ρήξης, μια βεβήλωση με την αγκαμπενική σημασία του όρου. Με την έννοια ότι διέρρηξε τους κοινωνικούς-θρησκευτικούς φραγμούς που ενυπήρχαν στην Αιγυπτιακή κοινωνία και είχαν βαθιά τις ρίζες τους μέσα στο χρόνο. Κοσμικοί Μουσουλμάνοι, Ισλαμιστές και Χριστιανοί παραμερίζοντας τις μεταξύ τους διαφορές, έδρασαν από κοινού την ώρα της εξέγερσης αξιώνοντας αυτό που για χρόνια τώρα είχε διαχωριστεί στην σφαίρα του ιερού. Την αδιαμεσολάβητα και χωρίς όρους έκφραση της πολιτικής τους άποψης και την άμεση και χωρίς όρους έξοδο του καθεστώτος Μουμπάρακ από τις ζωές τους.

Aneipwtos

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Φουκώ Μ. 1978, Μεθοδολογία για την γνώση του κόσμου, Το μάτι της εξουσίας,σελ.199 Εκδ. Βάνιας.
Μια ενδελεχής και καθόλα κατατοπιστική έρευνα περί του ζητήματος της στρατηγικής του αντικαπιταλιστικού κινήματος είναι αυτή του Ηλία Ιωακείμογλου Για την στρατηγική του αντικαπιταλιστικού κινήματος Μέρος ‘Α και ΄Β που μπορεί να βρεθεί στο τεύχη του περιοδικού Θέσεις 39 και 41 αντίστοιχα.
Χρονικά της Αιγυπτιακής εξέγερσης και κείμενα που χρησιμοποιήθηκαν για το παρόν κείμενο:
Who is behind the Egyptian protests? http://www.guardian.co.uk/,
Τι είδους δημοκρατία για τον αραβικό κόσμο; http://falies.com/2011/03/21/τι-είδους-δημοκρατία-για-τον-αραβικό-κ/
http://redblackplanet.squat.gr,
http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/02/01/egypt-i/,
http://www.salata.tv/πολιτική-κοινωνία/αίγυπτος-το-χρονικό-μια-εξέγερσης, http://www.anarkismo.net/article/18672

Γαβριηλίδης Α. [GREEK RIOTS 2008:]-A MOBILE TIANANMEN σελ.15 στο The return of street politics? Essays on the December riots in Greece, The Hellenic Observatory LSE
Οι καθηγητές του τίποτα. Η αντι-εξέγερση ως πολιτική επιστήμη, Περιοδικό Θέσεις τεύχος 113, 2010, σσ.15-54
Ένα κείμενο που βοηθά στην ευρύτερη κατανόηση του Ντελεζιανου θεωρητικού σχήματος είναι αυτό της Françoise Proust and Penelope Deutscher, The line of resistance, Hypatia, Vol. 15, No. 4, Contemporary French Women Philosophers (Autumn, 2000), Blackwell publishing .
Deleuze G.1986 Foucault, University of Minnesota Press Minneapolis London σελ.90
Πώς να διαδηλώσετε έξυπνα, http://rioter.info/2011/02/03/manual/
Weber M.(1947) The theory of Social and Economic organization, The free press New York, Collier-Macmillan limited, London,σελ.154

Weber M. Οι τύποι της εξουσίας, Οικονομία και Κοινωνία Ά τόμος: Κοινωνιολογικές έννοιες, μτφ. Γκιούρας Θ., Εκδ. Σαββάλας Αθήνα 2005,σελ.241

Αγκάμπεν G. 2008,Εγκώμιο της βεβήλωσης, Βεβηλώσεις , Εκδ. Άγρα, σσ.121-151

Εισβολή σημαίνει να νυκτώνει τζαι να πατά στρατιωτική αρβύλα μέσα στο περβόλι-(ποστάνι) που εσύ τζαι οι συντρόφοι σου εφροντίζατε λλίες ώρες πριν, την ώρα που ταν κόμα μέρα.. Έννοια σου όμως ‘τζαι τες δουλειές της νύκτας θωρεί τες η μέρα τζαι γελά’, τζαι εάν σήμερα επερπατήσαν που πάνω που ένα ποστανούιν minimal, αύριον εννά σχει στην θέσην του δέκα grantee. Έτσι για να μεν ηξέρουν την επόμενην φοράν τι να μεν χαλάσουν τζαι που να μεν πατήσουν.. Πριν συνεχίσουμεν όμως την πραγμάτευση μας σχετικά με το τι εστί εισβολή ας τοποθετήσουμεν τους εαυτούς μας χωροχρονικά.
Βρισκούμαστεν στον εδώ και δύο μήνες κατειλημμένο χώρο μεταξύ των αστυνομικών φυλακίων της οδού Λήδρας/Locmaci . Σε ένα χώρο που τα όρια δικαιοδοσίας του κάθε νος από τους τρεις στρατούς( ελληνοκυπριακόύ, τουρκοκυπριακού, ηνωμένων εθνών) παραμένουν αδιευκρίνιστα, τζαι συγκεχυμένα. Το άνοιγμα του οδοφράγματος, όπως πολλά σωστά ανέφερεν ο/η bufferer προ τζαιρού ,εστηρίχτηκεν σε ‘…μιαν θεμελιώδη μεν, αόρατη δε γεωγραφία δικαιοδοσίας που κατακερματίζει την όποιαν ενιαία αίσθηση προσπαθεί να παρουσιαστεί/επιβληθεί στον χώρο’. Αυτή η αόρατη γεωγραφία δικαιοδοσίας λοιπόν εκτίθεται στην επιφάνεια όσο περνά ο τζαιρός τζαι ποιο έντονα μέσα που πολλαπλές δράσεις επανοικειοποίησης του χώρου, με ποιο πρόσφατο το συμβάν κατάληψης κτιρίου εντός της νεκράς ζώνης. Η παράδοση χρονοδιαγράμματος από τον εκπρόσωπο της μονής Κύκκου προς τους καταληψίες, για εκκένωση του κτιρίου που ιδιοκτησιακά ανήκει στην εκκλησία έθεσεν πάλε ερωτήματα που έχουν να κάμουν με το νομικό status του χώρου της πράσινης γραμμής , τζαι των ακινήτων περιουσιών που βρίσκονται εντός της.
Η νεκρά ζώνη αποτελεί μια κραυγαλέα κατάσταση εξαίρεσης , τζαι η όποια απορία ανακύπτει γύρω που το τι νομικά ανήκει σε ποιόν τζαι με ποιόν τρόπον, είναι τζαι θα παραμένει αντικείμενο συνεχούς τριβής τζαι διαμάχης. Ένας αρχετυπικός μα πάντα επίκαιρος ορισμός του τι εστί κυριαρχία φωτογραφίζει τον κυρίαρχον να εν τζείνος που κατέχει το δικαίωμα να αποφασίζει για το δικαίωμα εκτάκτου ανάγκης. Τζαι κάπου δαμέ, όπως είναι φυσικόν βλέπουμεν τες θκυό αντιτιθέμενες εξουσίες(ελληνοκυπριακή, τουρκοκυπριακή) να επιβεβαιώνουν τούτην τους της ευχαίριαν με κάθε ευκαιρία. Η έλευση εκπρόσωπου της μονής τζύκκου στον χώρο στόχον είσχεν να υπερασπίσει/ διασφαλίσει τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα της εκκλησιάς, η οποία αθθυμήθηκεν μετά που σαράντα τζαι βάλε χρόνια ότι ο χώρος εν δικός της τζαι ότι μάλιστα προορίζει τον τζαι για information centre??? . Η καταδρομική επιχείρηση των μεχμετζίκ (ειδικές δυνάμεις της τουρδίκ) στον χώρο του ερειπωμένου σπιθκιού τζαι του ποδοπατημένου ποστανιού, στόχον είσχεν να διασφαλίσει τα εδάφη που θεωρoύν ότι τους ανήκουν, εντός της νεκράς ζώνης. Επροχωρήσαν λοιπόν στην δημιουργία ενός νέου συνόρου με ξύλα τζαι τσίγκους εντός των ήδη υπαρχόντων συνόρων, ενισχύοντας έτσι την παραλογία τζαι την γελιότηταν ούλλης τούντης κατάστασης. Επιπλέον η ενέργεια κατάσχεσης της γεννήτριας που τα μεχμετζίκ με την δικαιολογίαν ότι εβρίσκετουν σε τόπον που εν έπρεπεν, περνά μηνύματα του τύπου: σήμερα ηταν η γεννήτρια που εκατασχέθηκεν, αύριον εννάν ανθρώποι που ννα συλλαμβάνουνται, γι’αυτόν έσχετε τον νού σας, μείνετε μακριά.
Άραγε τούντα μικροεπεισόδια που εξελίσσονται στην νεκρά ζώνην, παν να μας διδάξουν εμάς τους αντιστεκόμενους ότι οι πολλαπλές καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης που κηρήσσουνται που τες αντιμαχόμενες εξουσίες, αποτελούν επί της ουσίας (τον) κανόνα που καθορίζει την εξέλιξην του όλου παιχνιθκιού ? Άραγε αν θέλουμεν να βάλουμεν μπροστά το δικό μας πρόταγμαν ως αντίσταση, τότε πρέπει να τροχοιοδρομήσουμεν την δική μας ξεχωριστήν κατάστασην εκτάκτου ανάγκης? Τούτον κατά κάποιον τρόπον επιτεύχθηκεν, με την μετατροπήν ενός περάσματος σε πλατεία. Καλόν εννά ταν όμως να σκεφτούμεν πέρα τούτου. Πώς τούτοι ούλλοι οι διαφορετικοί μεταξύ τους πρωταγωνιστές με τες πολλές φωνές που συγκροτούν την κίνησην occupy the buffer zone, εν δυνατόν να αρθρώσουν συμπαγή πολιτικό λόγο, τζαι να δώκουν απαντήσεις ανάλογες των κρίσιμων στιγμών? Τούτη η πολυμορφία απόψεων τζαι ιδεών εν το στοιχείον που προσέδωσεν στην κίνησην μιαν πρωτοφανή δυναμική, που την άλλην όμως εμφανίζουνται ενώπιον μας ούλλον τζαι νέες προκλήσεις, που οφείλουν να μας έχουν σε εγρήγορση.
Ο χώρος μεταξύ των αντιμαχομένων στρατών τελεί υπό κατάληψην από κόσμο που αμφισβητεί δικαιοδοσίες ως τέθκιες, ορατές τζαι αόρατες μαζί. Οργανώνεται τζαι συνεννοάται σε πολλά επίπεδα. Από τους τρόπους τζαι τα μέσα που χρειάζεται για να συνεχίζει να ζει στον χώρο, μέχρι την διοργάνωση συνελεύσεων συζητήσεων τζαι προβολών, η κίνηση δείχνει να προχωρά πολλά παραπάνω που τζιαμέ που νομίζαν κάποιοι ότι εννα πάει.
Η κατάληψη δικτυώνεται τζαι εξαπλώνεται ριζωματικά. Βρίσκεται σε διαρκή συνομιλίαν με τo διεθνές δίκτυον Occupy movement, ανταλλάσσει εμπειρίες τζαι απόψεις, πληροφορίες τζαι νεόττερα για το τι συμβαίνει τόσον εντός όσον τζαι εκτός νεκράς ζώνης. Σε επίπεδον χωρικό η κατάληψη εξεκίνησεν αρχικά καταλαμβάνοντας την μισή περιφραγμένην επικράτειαν της οδού τζύκκου για να φτάσει σήμερα να απλώννεται κατά μήκος ούλλου του δοσμένου δρόμου τζαι να φλερτάρει με την ιδέα της πτώσης των κιγκλιδωμάτων. Κορυφαία στιγμή τούντης ‘διασποράς’ η κατάληψη κτιρίου με την προοπτικήν μετατροπής του σε κοινωνικό χώρο.

Το παρών κείμενον εξεκίνησεν αποπειρούμενον να συλλάβει την σημμασίαν της λέξης εισβολή στο παρών χρονο-τοπικό πλαίσιο. Πάνω σε τούτον ας προστεθούν κάποια πράματα ακόμα. Το να ‘εισβάλλεις’ πάει να πει κατά κάποιον τρόπον οτι θέλεις να επιβάλεις την δική σου κατάσταση πραμάτων έναντι του άλλου. Το επεισόδιον της ταχείας εφόδου των μεχμετζίκ στο ερειπωμένον σπίτιν δίπλα που τον χώρον της κατάληψης αποτέλεσεν έναν μικρό δείγμαν του τι πάει να πει εισβολή. Αποτελεί μιαν μικρο-εισβολήν κατά την οποίαν ο εγχειρών αποπειράται να επανακτήσει έναν έδαφος που νιώθει ότι χάννεται κάτω που τα πότθκια του.
Εισβάλλω επίσης πάει να πει τζαι κάτι άλλον. Πάει να πει ότι ο εισβάλλων θέλει να επιβάλει τους δικούς του κανόνες στο παιχνίδι, να ενδυναμώσει το γόητρο του τζαι να ισχυροποιήσει την θέσην του.. Θέλει να προκαλέσει δέος στον αντίπαλο του. Θέλει να τον κάμει να φοάται χωρίς απαραίτητα να επιδιώκει την εδώ και τώρα έξοδο του που το παιχνίδι. Τζείνο που επιτυγχάνεται με τούντον τρόπο εν η συνεχής αναθέρμανση της αντιμαχίας, χωρίς τούτη να καταλήγει άμεσα σε ανοικτή σύγκρουση . Έτσι λοιπόν η γνωστή ως κατάσταση εκτάκτου ανάγκης επανέρχεται ανανεωμένη στην δημόσιαν σφαίραν κομπάζοντας πλέον ως κανονικότητα.

Aneipwtos